Bryjka - góralskie śniadanie

Jo tyz przecie ślubnego miłujem,

na rano i wiecór bryjke mu gotujem.

Kie se bryjki poje, popije zyntycy,

do roboty krzepki i figlów mu sie kce.

W kuchni góralskiej pierwszym i w biednych chałupach najważniejszym posiłkiem było śniadanie. Najczęściej gospodyni przygotowała nań tradycyjną bryjkę .

Bryjkę przygotowywano zazwyczaj z mąki bądź kaszy. Bryjkę podawano do stołu zawsze w ten sam sposób- na głęboką miskę glinianą wylewano niezbyt grubą warstwę bryjki w której środku robiono wgłębienie, w które wkładano stopiony tłuszcz- stopioną słoninę badź masło. Bryjkę jedzono drewnianymi łyżkami. To z czego robiono bryjkę zależało też od pory roku, zasobnej spiżarni, regionu czy wreszcie upodobań kulinarnych gaździny. Najczęściej stosowano do niej mąkę jarcaną czyli jęczmienną z omlonego pęcaku, owsianą a sporadycznie żytnią. Z kaszy była to najczęściej manna. Występowały dwa rodzaje bryjki- krupiona, czyli hartowana zimnym mlekiem bądź wodą i nasuconą czyli na gorąco wprost z kociołka. Do naszych czasów zachowało się kilka oryginalnych przepisów na to proste danie. Jednak każda gospodyni robiła swą bryjkę,,na oko". Jedyna zasadą było to że bryjka powinna być luźna. 

Maryjkości świeto!

Co jo narobiła!

Takom dobrom bryjke

na węgiel spoliła!

Bryjka śrutowana

Składniki: woda, mąka śrutowana, sól

Sporządzanie: Wodę zagotować i osolić. Wsypujemy mąkę śrutowana i rotrzepujemy na masę gęściejsza od dobrej śmietany rogalka. Gotujemy na wolnym ogniu około pół godziny. Ciepłą bryjke wlewamy do misy i robimy wgłębienie w które wkładamy stopioną słoninę, boczek bądź masło.

Bryjka codzienna

Składniki: mąka jaka pod ręką, woda, sól, masło lub słonina

Sporzadzanie: Wrzącą osoloną wodę traktujemy mąka którą rozcieramy na masę o gęstości śmietany. Jak poprzednią gotujemy około pół godziny na wolnym ogniu. Bryjke wykładamy do michy, rozcierając masę równomiernie na jej dnie. W zrobione wgłębienie wlewamy stopione masełko bądź słoninę.

Bryjka skrupiona

Składniki: mąka jaka pod ręką, woda, mleko, sól i tłuszcz jak smalec

Sporzadzanie: Do wrzącej osolonej wody wsypać mąkę, cały czas mieszając masę rogalką. Gotować tak około 20 minut po czym do masy dolać mleka energicznie ucierając. Dzięki temu nasza bryjka się skrupi i będzie mniej kleista. Masę wykładamy na talerz i polewamy roztopionym tłuszczem.

Zdjęcia: Wikipedia