Świat w starym stylu

Świat w starym stylu

piątek, 17 lutego 2017

Chałupa z Grzawy




Grzawa jest niewielka wsią  leżącą w Powiecie Pszczyńskim. Przez długie lata stała tam chałupa wybudowana dla bogatego gospodarza w roku 1831 w rzucie prostokątnym, szeroko frontowym.  Ten dom postawiono na fundamencie z łamanego, polnego kamienia. Budynek jest dwutraktowy z sienią na przestrzał. W jego centralnej części znajduje się urządzenie ogniowe na które składa się wędzok, piekarnik i nalepa z paleniskiem w dużej izbie. Przewody kominowe łącza się w jeden nad sienią tworząc półkoliste sklepienie. Chałupa przykryta jest dachem dwuspadowym z przydaszkami na ścianach szczytowych deskowanych na jodełkę. Po prawej stronie sieni znajdują się dwie izby mieszkalne- sypialnia i izba wymowników, po lewej duża izba paradna i komórka pełniąca funkcję spiżarni.  Sypialnia to pomieszczenie w którym mieszkali młodzi gospodarze z rodziną. W środku znajduje się łóżko o charakterystycznym kształcie zaplecka z kulami i kołyska dla dziecka  w podobnym stylu. We wnętrzu skrzynie wianne z Bojszów i Łąki. Skrzynie mieściły posag panny młodej które wnosiła podczas ożenku do swojego nowego gospodarstwa.
Przechowywano w niej na co dzień najcenniejsze przedmioty, kosztowności, bele materiałowe, pamiątki rodzinne, gromnice czy stroje. W sypialni znajduje się jeszcze min. szafa malowana ze Studzienic, ołtarzyk domowy, figurki sakralne, świeczniki cynowe, oleodruki ze świętymi, sebuwoki do zdejmowania butów oraz strój kobiecy. Drugim najważniejszym pomieszczeniem była tzw. izba wymowników czyli starych gospodarzu. W zasłużonym wieku Starka i Stażyk przechodzili na tzw. wymowne czyli wycug. Oznaczało to odejście od wszelkich prac i powierzenie gospodarstwa młodym. Zawierano umowę która zapewniała bezpieczną starość dla seniorów rodziny, a ci w zamian zajmowali się wychowaniem i opieką nad wnukami. W izbie z niebielonymi ścianami znajdują się staromodne sprzęty stanowiące ich posag. Są to min. byfyj, stół z toczonymi nogami , malowana szafa i łóżko. Możemy dojrzeć oleodruki, komplet kolędowy, naczynia ceramiczne, karbidki, lampy naftowe, kufer podróżny, krzesełko dla wnuka oraz komplet kostiumów z obrzędu ,,Mikołajów” ze wsi Łąka koło Pszczyny. Napreciwko izby umiejscowiona jest komora która stanowiła dawniej przydomowy spichlerz. Komora jest usytuowana naprzeciw izby dla dogodnej komunikacji- zwłaszcza w zimie. Ta chata stoi teraz w Skansenie Wsi Pszczyńskiej który warto odwiedzić.

























Brak komentarzy:

Prześlij komentarz