Zabytkowa kopalnia w Nowej Rudzie

Izba Skarbów serdecznie zaprasza do odwiedzenia niezwykłego zabytku techniki, jakim jest kopalnia węgla w Nowej Rudzie na Dolnym Śląsku. Kopalnia jest wyjątkowa, gdyż zachowana została w ,,naturalnym" stanie bez zbytniego retuszowania i ingerencji celem ułatwienia ruchu turystycznego. Kopalnia ma bardzo bogatą i nieraz tragiczną historię. Była swego czasu najniebezpieczniejszą kopalnią na świecie. W wybuchu metanu z początkiem XX wieku zginęło tu ponad 200 górników.

Dziś przypomina o tym niewielkie muzeum z interesującymi eksponatami i pamiątkami kopalnianymi. Zarówno w muzeum jak i samej kopalni można dotknąć w zasadzie wszystkiego. Bezcenne jest obcowanie z tym jednym z najlepiej zachowanych XIX wiecznych zabytków techniki górniczej. Zapraszamy na wirtualny spacer po kopalni w Nowej Rudzie.

Wizytę w Podziemnej Trasie Turystycznej Kopalni Węgla rozpoczynamy od budynku Muzeum, gdzie w 4 salach wystawowych zgromadzono eksponaty ze wszystkich dziedzin górnictwa podziemnego, np. modele maszyn i sprzęt zabezpieczający wraz z rozmaitymi typami ładunków strzałowych i aparatów ucieczkowych. Zapoznać tu się można również z różnymi modelami obudów górniczych. Do zwiedzania udostępniona jest także oryginalna dyspozytornia, stanowiąca niegdyś centrum kierowania kopalnią.

W nadziemnym kompleksie górniczym można także zobaczyć unikalne na skalę światową, piece i wieże szybowe. Jest to jeden z nielicznych zachowanych w tak doskonałym stanie XIX-wiecznych obiektów przemysłowo-wydobywczych. Dziś możemy również sami zobaczyć miejsca, w których noworudzcy górnicy wydzierali ziemi jeden z jej najcenniejszych skarbów. Turystom oferuje się również 1,5-godzinną wycieczkę do podziemnych wyrobisk. Wyposażeni w górnicze hełmy i akumulatorowe lampy górnicze możemy wejść do podziemnych wyrobisk górniczych o długości ponad 700 m. W podziemnej Trasie Turystycznej Kopalni Węgla zlokalizowanej na byłym polu górniczym Piast dawnej kopalni Nowa Ruda przewodni zaprezentuje nam sposoby zabezpieczania chodników i objaśni stosowane niegdyś metody pracy górników. Można tu też zobaczyć dawne maszyny górnicze i wagoniki podziemnej kolejki, służące niegdyś do przewożenia ludzi i transportu węgla. Dziś mogą z niej skorzystać zwiedzający kopalnię turyści.

Skomplikowanym labiryntem chodników dojdziemy w końcu do szybu, którym przed laty górnicy byli zwożeni do pracy na kolejnych, głębszych poziomach kopalni. Dziś szyb ten jest całkowicie zasypany, ale sceneria wejścia do windy wygląda bardzo realistycznie. W kopalni można wszystkiego dotknąć, przesunąć czy podnieść, aby sprawdzić, jak ciężki był górniczy trud. Warto przy tym pamiętać, że korzystamy z turystycznie udostępnionych korytarzy, natomiast górnicy musieli swoją pracę wykonywać w miejscach o wysokości nie przekraczającej czasem 1 metra, w warunkach wysokiej wilgotności i temperatury.

Minąwszy wejście do kopalni znajdziemy się w sztolni. Jest to chodnik o długości około 250 metrów, którym górnicy dochodzili do szybu Piast II, głównego szyby tej kopalni. W wysokich chodnikach, zbrojonych w metalowe obudowy, węgla nie wydobywano. Budowane były po to, żeby się nimi dostać do pokładów, zaś później wykorzystywane były jako chodniki transportowe. Idąc wzdłuż chodnika dojdziemy do jego końca, czyli przodka. Żeby dostać się w głąb przodka wiercono otwory strzałowe, zakładano ładunki wybuchowe i odstrzeliwano materiał skalny. Odstrzelony urobek ładowano na ładowarkę przedsiębierno-zasięrzutną. Ładowarka wyrzucała nabrane kamienie za siebie, do pierwszego wagonika. Następnie wagonik był ręcznie odsuwany do skrzyżowania chodników, a za ładowarką ustawiany był następny pusty wagonik. Wagonik do przewozu (skał, węgla) nazywane są przez górników wozami, natomiast wagoniki służące głównie do przewozu drewna to w zawodowej nomenklaturze drzewiarka. Ich konstrukcja jednak pozwalała na przewożenie nim praktycznie wszystkiego, oprócz materiałów sypkich.

Będąc w południowej części Gór Sowich, czy też w Kotlinie Kłodzkiej, nie sposób pominąć na swych turystycznych ścieżkach tego wyjątkowego i zachowanego z wielkim pietyzmem obiektu. Szczególnie, że obecna w kopalni podziemna kolejka, jest pierwszą tego typu atrakcją w Polsce, a czwartą w Europie. Niegdyś służyła do przewozu górników, dzisiaj mogą z niej skorzystać turyści kończąc zwiedzanie Podziemnej Trasy Turystycznej. Pociąg składa się z lokomotywy i trzech wagoników, w których jednocześnie może być przewożonych 36 osób.

 Szczegółowy opis kopalni ze strony: http://www.kopalnia-muzeum.pl/muzeum.html 

Podziemna Trasa Turystyczna
„Kopalnia Węgla” Nowa Ruda
57-401 NOWA RUDA
ul. Obozowa 4
tel./fax 74 872 79 11
e-mail: ptt.kopalnia@vp.pl